Gazete Emek- Rusya-Ukrayna Savaşı'nı sona erdirmek için beklenen diplomatik süreç başladı. ABD, Rusya ve Ukrayna heyetleri görüşmelerin yapılacağı Dolmabahçe Sarayı'na ulaştı. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre önce ABD, Ukrayna ve Türkiye üçlü görüşmesi, ardından da Rusya, Ukrayna ve Türkiye üçlü görüşmesi gerçekleşecek. Rusya ve Ukrayna dışişleri bakanlıkları görüşmelerin ardından açıklama yapacak.
Görüşmelerde Rus tarafı, geçmişte üzerinde uzlaşıya varılan metinlerin temel alınmasını isterken, Ukrayna heyeti ise ülkenin toprak bütünlüğü ve uluslararası güvenlik garantilerinin öncelik olduğunu vurguluyor.
Rus heyetinin Rusya Devlet Başkanı Putin’in talimatıyla Ukrayna ile ön koşulsuz, doğrudan ikili görüşmeler yürütmek üzere İstanbul’a geldiğini belirten Rus heyetinin başkanı, Devlet Başkan Yardımcısı Vladimir Medinskiy, “Türk Dışişleri Bakanı (Hakan Fidan) ile verimli bir görüşme gerçekleştirdik, tutumumuzu detaylı bir şekilde anlattık" dedi.
NATO GENEL SEKRETERİ'NDEN AÇIKLAMA
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, bugün İstanbul'da gerçekleştirilen görüşmelere ilişkin yorumunda "Ukraynalıların masaya gelmesi çok iyi. Tüm baskı Putin'in üzerinde" ifadelerini kullandı.
Ukrayna'dan yapılan açıklamada ise üst düzey Ukraynalı yetkililerin İstanbul'da ABD temsilcisi Kellogg'un yanı sıra Fransız, İngiliz ve Alman yetkililerle görüştüğü bilgisi verildi.
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Ukrayna heyeti olarak İstanbul'da ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna ve Rusya Özel Temsilcisi Keith Kellogg, İngiltere Ulusal Güvenlik Danışmanı Jonathan Powell, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un'un Diplomatik Danışmanı Büyükelçi Emmanuel Bonne ve Almanya Dışişleri Bakanlığı Siyasi Direktörü Günter Sautter ile bir araya geldiklerini aktardı.
TRUMP: İSTANBUL'A GELEBİLİRİM
Müzakere masasının yeniden kurulmasında jeopolitik dengelerdeki değişimlerin etkisi hissediliyor. Özellikle ABD iç siyasetinde yaşanan gelişmeler ve Donald Trump’ın yeniden küresel diplomasiye dönüşü, görüşmelere ayrı bir boyut kazandırdı. Trump, “Uygun olursa İstanbul’a gelebilirim” diyerek barış sürecine doğrudan dahil olma ihtimalini açık bıraktı. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun da Türkiye’de bulunması, Washington’un bu süreci desteklediğini gösteriyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in görüşmelere katılmaması, dikkat çeken bir diğer unsur oldu. Kremlin, Putin’in doğrudan müzakerelere katılmadığını ancak heyetin İstanbul’a onun talimatıyla gittiğini açıkladı. Bu durum, Moskova’nın resmi çizgiyi korumakla birlikte, pazarlık alanı bırakmak istediği şeklinde yorumlandı.
Rusya, 'tarafsız ve bağlantısız bir Ukrayna' vurgusuyla ilhak ettiği bölgelerin tanınmasını şart koşarken, Ukrayna bu bölgelerin tamamının geri alınmasını ve NATO düzeyinde güvenlik garantileri sağlanmasını talep ediyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodomir Zelenski, dün Ankara'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir görüşme gerçekleştirdi.
RUS HEYETİNDEN AÇIKLAMA
Öte yandan, İstanbul'daki Rus heyetinin başkanı, Devlet Başkan Yardımcısı Vladimir Medinskiy, dün akşam ilk günü değerlendirerek şu açıklamaları yaptı:
"Biz müzakerelere, İstanbul’da 2022’de Ukrayna tarafından bozulan barış görüşmelerinin devamı olarak bakıyoruz. Rus heyetinin görevi uzun vadeli barışı sağlamak ve çatışmanın nedenlerini ortadan kaldırmaktır. Rus heyeti, yapıcı bir yaklaşım ve ihtilafın çözüm yollarının aranması konusunda kararlıdır. İstanbul'daki Rus heyeti gerekli yetkinliklere sahip."
İLK TUR GÖRÜŞMELER BAŞLADI
Dışişleri Bakanlığı, Türkiye, ABD ve Ukrayna heyetleri arasındaki toplantının Dışişleri Bakanı Hakan Fidan başkanlığında başladığını duyurdu.
ABD ve Ukrayna heyetlerinde aşağıdaki isimler yer alıyor:
ABD tarafı:
Dışişleri Bakanı Marco Rubio
Büyükelçi Tom Barrack
Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg
Ukrayna heyeti:
Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andrey Yermak
Savunma Bakanı Rustem Umerov
Dışişleri Bakanı Andrey Sibiha
RUBİO, PUTİN'İ İŞARET ETTİ
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, basına yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin arasındaki olası görüşmenin Ukrayna krizinin çözümü için tek şans olduğunu söyledi.
Rubio, demecinde, "Henüz bir tarih ve saat ile ilgili bir bilgim yok ama bu gerçekten tek şans. Sanırım pek çok ülke özel olarak bu değerlendirmeye katılır" ifadelerine yer verdi.
PROGRAM AÇIKLANDI
Öte yandan Dışişleri Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde gerçekleşecek Rusya - Ukrayna görüşmelerinde ikinci gün programını açıkladı:
10:45 - Türkiye-ABD-Ukrayna Üçlü Toplantısı
12:30 - Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı
İLK TUR GÖRÜŞMELERİ SONA ERDİ
Dışişleri Bakanlığı, Türkiye, ABD ve Ukrayna heyetleri arasındaki ilk tur görüşmelerin sona erdiğini duyurdu.
Rusya ile İstanbul'da yapılacak görüşmede Ukrayna heyetine başkanlık edecek olan Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov, barışın Rusya'nın 30 günlük ateşkesi kabul etmesi, kaçırılan çocukların geri dönmeleri ve tüm savaş esirlerinin takasının sağlanmasıyla mümkün olabileceğini kaydetti.
Umerov, yaptığı Facebook paylaşımında Ukrayna heyetinin "sürdürülebilir adil barışı sağlayacak gerçek yollar bulmak için geldiğini" söyledi.
Ukraynalı bir yetkili ise Rusya'nın İstanbul görüşmelerini 2022 müzakerelerine uydurma denemelerinin başarısız olacağını belirtti.
Dolmabahçe'de Bakan Fidan'ın başkanlığındaki Türkiye-ABD-Ukrayna üçlü toplantısının 1,5 saat sürdüğü kaydedildi. Toplantıda, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın da yer aldı.
Öte yandan, Reuters'a konuşan Ukraynalı diplomatik bir kaynak, Ukrayna heyetinin İstanbul'da Rusya heyeti ile yapacakları görüşmede Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında olası bir görüşmeyi ele alacağını söyledi.
İzvestiya gazetesi de Rusya ve Ukrayna heyetlerinin görüşmelerin yapılacağı alana ulaştığını aktardı. Rusya'nın devlet haber ajanslarından TASS ise Rus heyetinin Ukrayna heyetiyle görüşmeden önce ABD heyetiyle bir araya geleceğini aktardı.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı kaynakları Rusya-Ukrayna görüşmelerinin kısa süre içinde başlayacağını söyledi.
KREMLİN'DEN AÇIKLAMA
Öte yandan, Kremlin'den, Türkiye-Rusya-Ukrayna üçlü toplantısına dair ilk açıklama geldi. Açıklamada, "Umarız Ukrayna ve Rus heyetleri arasındaki doğrudan görüşmeler en kısa sürede başlar" denildi.
Trump'ın Putin ile olası görüşmeye dair sözlerine ilişkin yapılan açıklamada ise böyle bir görüşmenin ABD-Rusya bağları için temel önemde olduğu ancak bu tür görüşmeler öncesindeki hazırlık sürecinin uzun olabileceği belirtildi.
"RUS HEYETİ, UKRAYNA İLE ARACISIZ GÖRÜŞMEK İSTİYOR"
Reuters haber ajansı, Rus heyetine başkanlık eden Vladimir Medinskiy'nin Türkiye-Rusya-Ukrayna üçlü toplantısının öncesinde ABD'li temsilciler ile görüşmek üzere geldiğini aktardı.
Rusya'nın Ifax haber ajansının haberinde ise Rus heyetinin Ukrayna heyeti ile görüşme için geldiği ifade edildi.
Öte yandan, Ukraynalı diplomatik bir kaynak, Rusya'nın Ukrayna ile görüşmelerin ABD ve Türkiye temsilcileri olmadan gerçekleşmesini talep ettiğini söyledi. Kaynak, bunun Rusya'nın talepler ve şartlar öne sürerek barış çabalarının altını oyduğunun bir işareti olduğunu belirtti.
Kaynak, "Biz ciddi bir görüşme yapmak için geldik, onlar (Ruslar) ise talepler ve koşullar öne sürüyorlar. Bu da Putin'in onları sorunları çözmek için mi yoksa sadece süreci geciktirmek için mi gönderdiği konusunda bizi şüpheye düşürüyor" dedi.
Reuters'a konuşan kaynak, "Rusların ABD'nin odada olmasından çekinmeleri için yalnızca bir sebep var: Sorunları çözmeye değil, süreci geciktirmeye geldiler ve bunu ABD'den saklamak istiyorlar" dedi.
AFP'ye konuşan bir yetkili de Rusya'nın barış görüşmelerine ABD'nin katılımını engellemeye çalıştığını söyledi.
UKRAYNA: KOŞULSUZ ATEŞKESE HAZIRIZ
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Telegram hesabından açıklamada, savaşı sonlandırmak yönünde İstanbul'da düzenlenen barış müzakereleri kapsamında yaptığı görüşmeler hakkında bilgi paylaştı.
Yermak şu ifadeleri kullandı:
"Ukrayna barışa ve kalıcı, koşulsuz ateşkese hazırdır. Biz en üst düzeyde görüşme ve müzakerelere de hazırız. Ukrayna heyeti bugün koşulsuz ateşkesi sağlamak için İstanbul'da. Bu bizim önceliğimiz. Bir diğer önemli konu ise Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve nedense Türkiye'ye gelemeyen (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin'in doğrudan görüşmesidir."
TÜRKİYE-RUSYA-UKRAYNA GÖRÜŞMESİ BAŞLADI
Rusya-Ukrayna barış görüşmeleri kapsamında Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde ikinci 3'lü görüşme gerçekleştiriliyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Müşaviri Vladimir Medinskiy'nin başkanlık ettiği Rus heyetinde, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Rusya Genelkurmay Başkanlığı Ana İstihbarat Dairesi (GRU) Başkanı İgor Kostyukov ve Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin ve yetkililer yer alıyor.
Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov'un başkanlık ettiği Ukrayna heyetinde ise Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya, Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) Başkan Yardımcısı Oleksandr Poklad, Dış İstihbarat Servisi Başkan Yardımcısı Oleh Luhovskyi ve yetkililer bulunuyor.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Dolmabahçe'de yapılan Türkiye-Rusya-Ukrayna üçlü toplantısının açılışında konuştu, bunun iki ülke arasında Mart 2022'den bu yana yapılan ilk yüz yüze görüşme olduğuna dikkat çekti.
Bakan Fidan, açılış konuşmasında, "Barış yolunda ilerlemek için bu fırsatı değerlendirmek zorundayız" ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump'ın barış çağrılarına Putin ve Zelenski'nin kulak vermiş olmasını oldukça önemli bulduklarını söyleyen Dışişleri Bakanı Fidan, "Rusya ve Ukrayna'nın doğrudan görüşmelere hazır olmaları, bu kritik aşamayı, bugünkü aşamayı mümkün kılmıştır. Takdir edersiniz ki gelinen aşamada iki yol bulunmaktadır. Yollardan biri bizi barışı götürecek bir süreci başlatacak, diğeri ise daha fazla yıkıma ve can kaybına yol açacaktır. Taraflar, bu yollardan hangisini seçeceklerine kendileri, kendi iradeleriyle karar vereceklerdir" diye konuştu.
Savaşın sona erdirilmesi için Türkiye'nin gösterdiği çabaları da hatırlatan Fidan, "Her iki tarafın temsilcilerini Türkiye'de misafir ediyor olmamız savaşın sona erdirilmesine yönelik güçlü irademizi gözler önüne sermektedir" dedi.
ZELENSKİ: BİRİNCİ ÖNCELİĞİMİZ KOŞULSUZ ATEŞKES
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Arnavutluk'ta düzenlenen AB ülkeleri ile birlik dışındaki Avrupa ülkelerinin oluşturduğu Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi'nde açıklamalarda bulundu.
Ukrayna'nın birinci önceliğinin koşulsuz ateşkes olduğunu söyleyen Zelenski, Rusya heyetinin ateşkesi kabul etmemesi halinde bunun Putin'in savaşı bitirmek istemediğni net bir şekilde ortaya koyduğunu söyledi. Zelenski, ABD'nin de mümkün olan en fazla şekilde koordinasyon içinde kalması gerektiğini sözlerine ekledi.
"RUSYA, GERÇEKÇİ OLMAYAN TALEPLERDE BULUNUYOR"
Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha, sosyal medya platformu X’teki hesabından bugün Dolmabahçe'de Türkiye ve ABD ile gerçekleştirilen görüşmelere dair yaptığı paylaşımda, “Bu kritik haftanın barış çabaları açısından önemli diplomatik gününde pozisyonlarımızı koordine ettik. Barış sürecinin hızla ilerletilmesi gerektiği konusunda aynı taraftayız” dedi.
“Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin uygun yetkiler ve niyetle gerçekten barışı ilerletmek amacıyla Ukrayna heyetini İstanbul’a gönderdiğini meslektaşlarımıza bildirdik” diye konuşan Sybiha, “Rusya, ciddiyetini kanıtlaması gereken bir dönemeçle karşı karşıya. Somut kararlar gerekiyor. Her şeyden önce, koşulsuz, tam ve kalıcı en az 30 günlük bir ateşkes kararı alınmalı. Ukrayna barış için çalışmaya hazır. Rusya da buna hazır olduğunu göstermeli” ifadelerini kullandı.
Reuters haber ajansına açıklamalarda bulunan Ukraynalı bir diplomatik kaynak, Rusya'nın Dolmabahçe'de yapılan görüşmelerdeki taleplerinin gerçekçi olmadığını ve daha önce ele alınanların da ötesine geçtiğini söyledi. Kaynağın iddiasına göre, Rusya, görüşmeler sırasında Ukraya'nın ateşkes için topraklarından çekilmesini talep etti.
TÜRKİYE-RUSYA-UKRAYNA GÖRÜŞMESİ SONA ERDİ
Dışişleri Bakanlığı, Türkiye-Rusya-Ukrayna görüşmesinin sona erdiğini duyurdu.
Üst düzey Ukraynalı bir yetkili, AFP haber ajansına yaptığı açıklamada, bugün daha fazla görüşmenin gerçekleştirilmesinin "muhtemel" olduğunu ancak 'planlanmadığını' söyledi.
Kaynak, görüşmelerin sona ermesinin ardından yaptığı açıklamada, Rusya heyetine işaret ederek "Eğer Moskova'dan başka talimatlar alırlarsa o zaman bugün bir şeylerin olması muhtemel" diye konuştu, "Şu ana kadar (görüşme) planlanmadı" bilgisini verdi.
Kaynak: Cumhuriyet