Gazete Emek- AKP hükümetinin yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınıyla birlikte 'işten çıkarmanın yasaklandığını' iddia ettiği Türkiye'de günde ortalama 500 işçi patronların en çok başvurduğu Kod-29 ile işten çıkarılıyor. Patronların işçi kıyımının en büyük silahı halile gelen Kod-29’a ilişkin tepkiler ve eylemler ise günden güne büyüyor. Kod-29’a ilişkin tepkiler ve eylemler sürerken Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) açıklama yaptı. Açıklamada, “Fesih kısıtından önceki dönemde aylık ortalama 17 bin çalışanın işten ayrılış nedeni ‘Kod-29’ olarak bildirilmiş iken fesih kısıtından sonraki dönemde bu sayı daha düşük olup aylık ortalama 15 bin kişidir” denildi. SGK'nin açıklamasında şu ifadeler kullanıldı: "SGK, Koronavirüs salgınının istihdam üzerindeki olumsuz etkilerinden çalışanlarımızı korumak için 16.04.2020 tarihinden itibaren fesih kısıtı uygulaması getirilmiştir. Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller görevin kasten ve sürekli ihmali, mazeretsiz işe gelmemek gibi maddelerin yanı sıra cinsel taciz, küfür, hırsızlık, uyuşturucu madde kullanmak gibi halleri de içermektedir. Bu hallerin tamamında iş akdinin feshi durumunda işten ayrılış işlemlerinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirimleri ‘29 nolu kod ‘ üzerinden yapılmaktadır. Birbirinden farklı fesih nedenlerinin tamamının aynı kod (Kod-29) ile bildiriminin çalışma hayatında belirsizliklere yol açtığının görülmesi üzerine SGK genelgesinde yapılan değişiklik ile ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı için ayrı ayrı kodlar belirlenmiştir. Böylelikle mazeretsiz devamsızlık hali ile hırsızlık gibi birbirinden farklı fesih sebeplerinin farklı bildirim kodları ile yapılması sağlanarak, olası sorunların önüne geçilecektir. Ayrıca, 16.04.2020 tarihinden itibaren uygulanan fesih kısıtını delmek amacıyla, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışı olmaksızın 'Kod-29' kullanılarak çok sayıda çalışanın işten çıkarıldığı yönünde iddialar bulunmaktadır." 'DÜZENLEME İŞÇİLER LEHİNE DEĞİL' SGK'nin duyurusunun ardından sosyal medya hesabından açıklama yapan Birleşik Metal-İş Sendikası TİS Uzmanı İrfan Kaygısız, yeni Kod-29 düzenlemesinin işçiler lehine olmadığını belirtti. Kaygısız, "Kod 29’a dair yeni düzenleme işçilerin lehine değildir. Düzenleme pandemi dönemine dair değil, kalıcı bir düzenlemedir. Tazminat alamama ve işsizlik ödeneğinden yararlanmama yanında damgalanmaya yol açması yeni iş bulma önünde engeldir" dedi. 'TAZMİNATSIZ İŞTEN ATILMA YASAKLANMALIDIR' "Yeni düzenleme işten atılma gerekçesine dair ayrıntılar, yeni kodlar verme, yeniden iş bulma bakımından işçilerin aleyhinedir. Örneğin, işveren spesifik olarak hırsızlıktan attım diyecektir. Mevcut durumda içinde hırsızlığında yer aldığı daha genel gerekçeler sözkonusudur" ifadelerini kullanan İrfan Kaygısız şunları kaydetti: "İşçinin işten çıkarılması ise, ispat yükümlülüğü işverende olma koşuluyla, işten çıkarılma gerekçesine bağlı olarak adli ya da idari (mahkeme kararı ya da iş müfettişi incelemesi) işlem sonucu gerçekleşmelidir. İsnat edilen suça bağlı olarak, adli ya da idari işlem sonuçlanana kadar işçinin iş akdi askıya alınabilir. İşten atılma gerekçesinin ispat edilememesi halinde, işçinin geçmişe dönük alacakları ödenmelidir. Tazminatsız işten atılma yasaklanmalıdır. Kıdem tazminatı işçinin sonradan yararlanması amacıyla biriken ücretinin parçasıdır. Bu nedenle, gerekçesi ne olursa olsun işçinin birikmiş gelirine el konulması kabul edilemez." Kaynak: İleri