Deniz İke / Diyarbakır Gazete Emek- Dengbejler her zaman Kürt tarihi, kültür ve edebiyatını sözlü olarak günümüze taşımış insanlar. Dengbejlik sadece bir erkek mesleği değil elbet, kadınlar sesleriyle bu kadim sanatın kalıcılaşmasında büyük ve önemli role sahip. Dengbejliğe aday olan Sanatçı Mizgin Turan da genç yaşında bu kültürü yaşamak ve ilerletmek amacında. Mizgin şarkılarıyla insanların Kürt kültürü ve sanatına olan hasretini giderirken, onları tarihin derinliklerine doğru bir yolculuğa çıkarıyor. KADIN DENGBEJLERDEN ETKİLENDİ Yaklaşık 9 yıldır sanat alanında çalışmalar yapan genç kadın Mizgin Turan, 12 yaşındayken daha önce Amed Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı olan Aram Tigran Müzik Akademisi’nde müzik çalışmalarına başladı. Turan ilkin çocuk korosunda yer alırken, ardından akademideki müzik hocalarının desteğiyle denbejliğe adım atıyor. Akademi belediyeye atanan kayyum tarafından kapatıldıktan sonra, MA Music Akademisi açıldı ve Turan da çalışmalarını burada sürdürdü. Genç sanatçı Mizgin şu anda Dicle Firat Kültür Merkezi’nde sanat çalışmalarını icra ediyor. Akademide müziği öğrendiğini belirten Turan bu konuda kendisine en çok ilham verenlerin Ayşe Şan ve Fatma İsa olduğunu ifade ederek, bu değerli Kürt kadın sanatçılardan çok etkilendiğini söylüyor. MÜZİK YOLCULUĞU ÇOCUK KOROSUYLA BAŞLADI Sesi çok güçlü olan Mizgin Turan özellikle de “Nîmukê Canê” klamını söylerken insanı Aşûtê’nin Çığ Vadisi’nin derinliklerine doğru götürüyor. Oradan da Van Gölü yakınlarındaki Sîpan Dağı’na yolculuğa çıkarıyor. Müzik çalışmaları hakkında bilgi veren Turan önce bir şarkıyla konuyla giriş yaptı. Turan’ın anne ve babası aslen Mardinli, fakat kendisi Amed’te dünyaya gelmiş. 9 yaşında müziğe başladığını ifade eden Turan, “Müzik benim için çok önemli ve anlamlı bir meslek. Müzik kadınlar açısından mücadele ve kendini ifade etmede birincil etkendir. Kadın duygu, düşünce ve ideolojisini müzikle ifade eder. Bu açıdan kılam ve şarkılar beni mutlu ediyor. Aram Tigran Akademisi’nde müzik eğitimine başladım. Akademideki hocalarım dengbejlik gırtlağımı keşfettiler. Bu sanatı ilerletmem için bana eşsiz bir destekte bulundular” diye konuştu. KÜRT TARİH VE EDEBİYATI Müziğin insanın yüreğindeki derin duygulardan oluştuğunu kaydeden Turan, bunun şarkılarla dile geldiğini belirtti. Turan devamında sanatçı ve müzikle uğraşan insanların sanatlarıyla topluma cevap olabileceklerini hatırlatarak, “Çocukluğumdan beri dengbejliğe ilgim vardı ve çok seviyordum. Her zaman birgün dengbej kılamlarını söylemeyi hayal ediyordum. Hocalarımın desteğiyle bu hayalimi gerçekleştirdim. Kürt halkının kültür ve sanat kaynağı dengbejliktir. Dengbejlikte toplumun tüm kesimleri yer alırken, Kürtler kültürlerini dengbejlikle dile getiriyor. Dengbejler Kürt tarih ve edebiyatını dile getirerek, yeniden diriltip yaşattılar.” DENGBEJ MİZGİN TURAN'IN VİDEOSUNU İZLEMEK İÇİN TIKLAYIN DENGBEJ KADINLARIN MÜCADELESİ Turan Kürt kadın sanatçılarının müzik ve şarkılarını icra ederken çok büyük zorluklarla karşılaştıklarını ifade ederek şunları belirtti, “Tarihten günümüze kadar Ayşe Şan, Fatma İsa, Meryem Xan gibi kadın dengbejler yaşamlarında birçok zorlukla karşılaşıp, acılar çektiler. Ben her zaman sanatçı ve mücadeleci kadınları kendime örnek aldım ve alıyorum. Bu dirençi kadınlar bu kadar zorluk çekip mücadele etmeseydi, önümüz bu kadar açılmazdı. Bugün sanatımızı bu şekilde geliştiremezdik. Kürt kadın sanatçılar aslında Kürt müziğini bugünlere taşıdı, zorluk ve engelleri aştılar. Bizde onların öğrencileri olarak, onların yolunda müzik mücadelesini sürdürüyoruz. Tüm kadın sanatçılar bu hakikatın izinde yürümeli, onların miras ve geleneğine sahip çıkmalı.”