Gazete Emek- Brezilya'da düzenlenen ikinci tur devlet başkanlığı seçimleri için dün sabah başlayan oy verme işlemi yerel saatle 17.00'de sona erdi. Ülkede 2 Ekim'de düzenlenen seçimlerde hiçbir adayın yüzde 50 oy alamaması nedeniyle 2. tura kalan devlet başkanlığı seçimlerinde, ilk turda en yüksek oyu alan solcu eski Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva ile aşırı sağcı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro yarıştı. Devlet başkanlığı seçiminin ikinci turunu solcu eski Devlet Başkanı Lula da Silva yüzde 50,83 oyla kazandı. Seçimlerden önce yapılan anketlerde, Lula da Silva'nın yaklaşık yüzde 48, Bolsonaro'nun ise yüzde 45 oy alacağı tahmininde bulunulmuştu. LULA: BENİ DİRİ DİRİ GÖMMEYE ÇALIŞTILAR Brezilya'da düzenlenen ikinci tur devlet başkanlığı seçimini kazanan solcu eski Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, birlik mesajı verdi ve ekonomiden iklim değişikliğine kadar her konuda tüm Brezilya halkı için ülkeyi yöneteceğini söyledi. Lula da Silva, seçimi kazanmasının ardından destekçilerine yaptığı konuşmada, "Bıraktığım yerden, ulaştığım yere, her zaman Tanrı'nın bana karşı çok cömert olduğunu düşündüm" dedi. Brezilya'da seçimleri takip eden yılın ilk gününde yapılan başkanlık teslimine işaret eden Lula, "1 Ocak 2023'ten itibaren sadece bana oy verenleri değil, 215 milyon Brezilyalıyı yöneteceğim. İki Brezilya yok. Biz tek ülke, tek bir halk ve büyük bir milletiz" şeklinde konuştu. Hakkındaki yolsuzluk davaları ve hapiste kalmasına işaret eden Lula, "Brezilya siyasetinde bir diriliş süreci yaşadığımı düşünüyorum. Beni diri diri gömmeye çalıştılar ama şimdi ülkeyi yönetmek için buradayım. Çok zor bir durumun içindeyiz ama eminim ki halkın yardımıyla bir çıkış yolu bulacağız ve barışı yeniden tesis edeceğiz" ifadelerini kullandı. Lula, kazandığı seçimi, ülke tarihinin en önemlilerinden biri olarak niteleyerek, "Birbirine zıt iki ülke planını karşı karşıya getiren bir seçimdi ve bugünün tek ve büyük bir kazananı var, Brezilya halkı" açıklamasında bulundu. Seçim zaferine ilişkin Lula, "Bu ne benim, ne İşçi Partisi'nin ne de seçim kampanyasında beni destekleyen partilerin zaferidir. Bu, demokrasinin zafere ulaşması için siyasi partilerin, kişisel çıkarların ve ideolojilerin üzerinde kurulmuş muazzam bir demokratik hareketin zaferidir" diye konuştu. "Brezilya halkı bugün, hayatlarını kimin yöneteceğini seçme hakkını kullanmaktan daha fazlasını istediğini gösterdi, halk devlet kararlarında aktif rol almak istiyor" diyen Lula, zaferini halkın demokrasi isteği olarak yorumladı. Lula, Brezilya halkının iyi bir yaşam talep ettiğine dikkati çekerek, "Brezilya halkı iyi bir iş, her zaman enflasyonun üzerinde bir maaş, kaliteli bir halk sağlığı ve eğitime sahip olmak istiyor. Silah yerine kitap istiyor. Brezilya halkı umudunu yeniden kazanmak istiyor" ifadelerini kullandı. Lula, birlik mesajı verdiği konuşmasında, "Bu ülkenin barışa ve birliğe ihtiyacı var. Halk artık savaşmak istemiyor. Asla kullanılmaması gereken silahları bırakmanın zamanı geldi. Silahlar öldürür ve biz hayatı seçiyoruz" dedi. Kendisini büyük zorlukların beklediğini aktaran Lula, "Ülkeyi tüm boyutlarıyla yeniden inşa etmek gerekiyor. Siyasette, ekonomide, kamu yönetiminde, kurumsal uyumda, uluslararası ilişkilerde ve en çok da halkın ihtiyaç sahibi kesimiyle ilgilenmekte" diye konuştu. Lula, birlik, hoşgörü ve mutluluk sözü vererek, "En acil halletmemiz gereken şey açlığı sona erdirmek. Bu ülkede milyonlarca erkek, kadın ve çocuğun yiyecek hiçbir şeyinin olmamasını veya ihtiyaçlarından daha az tüketmelerini normal kabul edemeyiz" ifadelerini kullandı. Ülkedeki sosyal eşitsizliğin sona ermesi gerektiğinin altını çizen Lula, yasama ve yargının aşırılık ve müdahale olmadan uyum içinde çalışması, halk ile hükümetin de diyalog halinde olması gerektiğini söyledi. Lula, temel sorunların diyalog yoluyla çözülebileceğine inancını yineleyerek, "215 milyon Brezilyalının hayatını etkileyen büyük siyasi kararlar, gizlice, gecenin karanlığında değil, toplumla kapsamlı bir diyalogdan kurulduktan sonra alınacak" dedi. Brezilya'nın istikrarı yeniden kazanacağını savunan Lula, iklim değişikliğiyle mücadeleye ilişkin, "Başta Amazon yağmur ormanlarını korumak üzere, Brezilya, iklim kriziyle mücadelede liderlik rolünü sürdürmeye hazır" açıklamasını yaptı. LULA BİRİNCİ TURDA DA GEÇMİŞTİ 2 Ekim'de düzenlenen devlet başkanlığı seçimlerinde Lula da Silva yüzde 48,43 oy alırken, Bolsonaro da seçim anketlerinin çoğunun tahmininin üzerinde yüzde 43,20 oy almıştı. Seçimlerin ilk turundan kısa bir süre sonra, yüzde 4,16 oy alan Brezilya Demokratik Hareketinin adayı Simone Tebet ile yüzde 3,4 oy alarak dördüncü olan Ciro Gomes'in adayı olduğu Demokratik İşçi Partisi, ikinci turda Lula da Silva'ya desteğini duyurmuştu. Nüfusu 212 milyonu aşan Latin Amerika'nın en büyük ülkesi Brezilya'da yaklaşık 156 milyon seçmen bulunuyor. TEBRİK MESAJLARI YAĞDI Oylama öncesinde seçim sistemine şaibe düşürmeye çalışan Bolsonaro yenilgiyi henüz resmen kabul etmemişken, Ankara'dan Lula'ya mesaj gitmemesi dikkat çekti. Lula'yı peş peşe kutlayan liderlerin mesajları özetle şöyle: BIDEN'DAN SEÇİMİN MEŞRUİYETİNE DESTEK VURGUSU ABD Başkanı Joe Biden yazılı bir açıklama yaparak seçim sonuçlarının meşruiyetini vurguladı. Lula'yı "özgür, adil ve güvenilir seçimlerin" ardından tebrik eden Biden, "Önümüzdeki aylarda ve yıllarda ülkelerimiz arasındaki işbirliğini sürdürmek için birlikte çalışmayı iple çekiyorum" dedi. PUTİN: SONUÇLAR, LULA'NIN OTORİTESİNİ GÖSTERİYOR Brezilya'yı geçen hafta "Rusya'nın Latin Amerika'daki en önemli ortağı" olarak tanımlayan Putin, tebrik mesajında ikili işbirliğinin ilerletilmesi umudunu dile getirdi. Putin, seçim sonuçlarının Lula'nın 'yüksek politik otoritesini gösterdiğini' belirtti. BOLSONARO'YLA ARASI BOZUK OLAN ÇİN: SAMİMİYETLE KUTLUYORUZ Bolsonaro döneminde Brezilya'yla ilişkilerinde gerginlik yaşayan Çin, kapsamlı stratejik ortaklığın yeni bir seviyeye çıkarılması çağrısında bulundu. Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Çin, Lula'nın yeniden Brezilya Devlet Başkanı seçilmesini samimiyetle kutluyor ve Brezilya'ya ulus inşası girişimlerinde yeni başarılar diliyor" denildi. MACRON DAKİKALAR İÇİNDE KUTLADI Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Brezilya Yüksek Seçim Kurulu'nun nihai sonuçlarını açıklamasından sadece birkaç dakika sonra yaptığı açıklamada, seçimlerin Brezilya tarihinde 'yeni bir sayfa açtığını' belirtti. Macron, "Birçok ortak meydan okumaya karşı koymak ve ülkelerimiz arasındaki dostluk bağlarını yinelemek için güçlerimizi birleştireceğiz" ifadelerini kullandı. ARJANTİN'DEN DEMOKRASİ VURGUSU Brezilya'nın komşusu Arjantin'in Devlet Başkanı Alberto Fernandez, Lula'nın seçilmesinin "LatinAmerika tarihinde yeni bir dönemi başlattığını" söyledi. Fernandez, Lula'nın sonradan beraat ettiği ancak 2018 seçimlerine girmesine engel olan yolsuzluk davalarına gönderme yaparak, "Yaşadığınız onca adaletsizlikten sonra, Brezilya halkı sizi seçti ve demokrasi galip geldi" dedi. SOLCU PETRO: YAŞASIN LULA Kolombiya'nın geçen yaz iktidara gelen ilk solcu devlet başkanı Gustavo Petro, "Yaşasın Lula" paylaşımında bulundu. Ardından da, şu an solcu liderlerin iktidarda olduğu Latin Amerika ülkelerinin bir haritasını paylaştı. MEKSİKA: EŞİTLİK VE HÜMANİZM GELECEK Meksika'nın solcu Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador da, "Lula kazandı, Brezilya'nın kutsanmış halkı. Eşitlik ve hümanizm gelecek" paylaşımını yaptı. Venezuela Devlet Başkanı Nicolás Maduro, Lula'yı kucakladığını belirterek, "Özgür, egemen ve bağımsız olmayı seçen halklar yaşasın. Brezilya'da bugün demokrasi kazandı" dedi. TRUDEAU: BREZİLYA HALKI SÖZÜNÜ SÖYLEDİ Kanada Başbakanı Justin Trudeau, "Brezilya halkı sözünü söyledi" dediği Twitter mesajında, işbirliğini geliştirmek ve özellikle çevrenin korunması gibi ortak öncelikleri ilerletmek için Lula'yla birlikte çalışmayı iple çektiğini söyledi. 'BREZİLYA İLERLEMEYİ VE UMUDU SEÇTİ' İspanya Başbakanı Pedro Sánchez "Brezilya'nın ilerlemeyi ve umudu seçtiğini" söylerken, Almanya Başbakanı Olaf Scholz özellikle ticaret ve iklim krizi konusunda Lula'yla işbirliği yapmayı iple çektiğini belirtti. SUNAK'TAN İŞBİRLİĞİ ÇAĞRISI Avustralya'nın solcu Başbakanı Anthony Albanese, Lula'yı 'muazzam zaferi' için kutlarken, çevre politikalarında birlikte çalışmak istediğini vurguladı. İngiltere'nin yeni başbakanı Rishi Sunak ise demokratik değerlerin ilerletilmesi, küresel ekonominin büyütülmesi ve doğal kaynakların korunması gibi iki ülke açısından önemli konularda Lula'yla ortak çalışma çağrısında bulundu.