ÖZELHABER/BARIŞ ASLAN
Gazete Emek- Kürt halkının binlerce yıldır geleneksel ve kültürel kıyafetleri olan Kıras-Fistan ve Şal u Şepik, düğün gibi özel günlerde de kadınların vazgeçilmezi arasında. Renklerin dansına, kültürün özgünlüğüyle karşılaşıyoruz Kürt kadınlarının kıyafetlerinde. Bu kıyafetler binlerce yılın öz düşümü. Özellikle Hakkari, Van, Şırnak, Siirt, Diyarbakır ve Mardin gibi illerde kullanılan rengarenk giydiği elbiseye Kiras u Fistan, erkeklerin giydiği şalvar, kuşak ve yelekten oluşan kıyafete ise Şal u Şepik deniliyor. Yaşlı kadınlar günlük yaşamda ve taziyelerde de tercih ediliyor. Bu gün bu kıyafetler Kürt kadınlarının ve erkeklerinin vazgeçilmez birer parçası.
Kültürel dokunun halen korunması beraberinde bir gelir kaynağı da sunuyor yöre insanına. Elbiselerin fiyatları 500 liradan başlayıp 5 bin liraya kadar çıkabiliyor. Elbiselerin kumaşı da genellikle Irak, Hindistan gibi Uzak Doğu ülkelerden geliyor. Hem kadın hem de erkekler için yapılan yöresel kıyafetler daha çok özel günlerde tercih ediliyor. İşlerin en yoğun olduğu dönemler, düğün, Nişan, Newroz, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü gibi özel günlerde giyiliyor.
Van’da Fistancılar Sokağı…
Van’ın arka mahallerinin sokaklarında gezinirken hemen hemen her kadının üzerinde bu kıyafetleri görebilirsiniz. Van’da Kıras-Fistan’ların dikildiği bir sokak bile var; Fistancılar Sokağı. Ferhat Bilgi de bu fistanların hemen dikimi hem de satışını yapan esnaflardan. Hem talepleri soruyoruz hem de piyasasını: “Van’ın çevre şehirlerinden bile talepler alıyoruz. Maddi durumu olmayana da yardım ediyoruz.”
‘KİRAS-FİSTAN ve ŞAL U ŞEPİK HALKIN GEÇMİŞİNİ SERGİLİYOR ’
Bilgi, en fazla ilginin Şal u Şepik’de olduğunu aktarıyor. En çok talep edilen modelin Barzan modeli olduğunu ekliyor sözlerine: “Geçen sene ilgi çok fazlaydı. Bazen yetiştirmekte zorluk yaşıyorduk. En çok Serhat Bölgesi’ndeki şehirlerimizde yaşayan yurttaşlarımız sipariş veriyor. Zaten gündelik hayatta da giyilen kıyafetler bunlar. Sosyal medya hesaplarımızdan yaptığımız paylaşımlarımızdan ötürü de yurt dışında yaşayan hemşerilerimiz de sipariş veriyor. Kültürü korumak istiyor insanlar. Bu da bizim de geçimimizi sağlıyor. Hakkari’den gelen insanlar kendi yöresine göre istiyorlar. Bu kıyafetler de elbette yöreden yöreye değişiyor. Düğün sezonu en fazla satış yaptığımız zamanlar oluyor. Görüntülere yansıyan kıyafetlerimiz bir halkın geçmişini de sergiliyor. Bu yüzden modeller yıllardır aynıdır. Değişmez.”
‘KUMAŞ PAHALI OLUNCA KRİZ FİYATLARA DA YANSIDI’
Ekonomik kriz Bilgi’nin de belini büküyor. Kumaşların pahalılığı ve insanların alım gücü düşüyor. Düştükçe de onun da dükkanına vuruyor bu kriz. Talep edilen kumaşlarını getiremediklerini aktarıyor akabinde. Sözlerine devam eden Bilgi, “Zor sıkıntılar çekiyoruz. İşler zaten bu iki aydır hiç yok. Ülkede kriz var, herkes onu biliyor zaten. Gerçekten şu an çok büyük bir krizdeyiz esnaf olarak çok büyük sıkıntı çekiyoruz. Geçen sene fiyatı 5 yüz TL olan elbise kumaşın pahalı olmasından ötürü 8 yüz TL oldu. İnsanlar da elbette ödeyemiyor ama biz yine de ihtiyacı olan insanlara yardım ediyoruz” diyor.
