Gazete Emek - TV 100'de Candaş Tolga Işık ve Prof. Naci Görür ile “Sesimi Duyan Var Mı?” programında deprem gündemi konuşuldu.
Özellikle üç bölge için deprem uyarısında bulunan Görür, şu ifadeleri kullandı:
- Avrasya ve Anadolu levhası arasındaki sınır boyunca Anadolu göreceli olarak Batı’ya gidiyor. Levha sınırı ve levhalarda hareketli olduğu için arzın içindeki sıcaklık farkıyla burada devam depremler olacaktır. Türkiye’nin en tehlikeli deprem sınırı yaklaşık Karlıova ile Yunanistan’a kadar olan 1650 kilometre…
- Şimdi ikincisi Doğu Anadolu Fay Hattı’nda ise Bingöl-Karlıova arasındaki alan akademik bir sorun. Arap levhası kuzeye doğru geldiği için orada depremler oluyor. Burada iki deprem olunca güneye dikkat dedik. Güneyde Hatay ve Adana havzası var. Hatay’da oldu... Levhanın hareketiyle enerji diğer faylara da transfer edilmiş olabilir. Adana havzasının devamı Kıbrıs’ta sınırlanır. Yedisu fayında, 7 büyüklüğü üstünde deprem olabilir.
- Kırılma neredeyse kırılmayan yer duruyor. Kırılmayan yeri de kıracak. Özellikle İstanbul’da depremi bekliyoruz. Bunun nedenleri var. Bölge sismik bir boşluk. Bizim yaptığımız bütün araştırmalar Marmara’nın kırılma mecburiyetini gösteriyor. Adalar fayı ve Kumburgaz fayı ya beraber ya da ayrı ayrı kırılacak.
- Batı Tekirdağ fayının da 1912’de kırıldığını düşünüyoruz. Dolayısıyla İstanbul’da deprem olacak dememizin nedeni bilimsel gerçeklik. Marmara Bölgesi’nde Bursa, Çanakkale, Balıkesir yörelerinde de beklenen Marmara depreminde hassas bölgeler olduğunu bilmek lazım"
- İzmir Körfez'de de büyük bir fay var. İzmir fayı ciddi bir fay ve 7 ve üzerinde bir deprem üretebilir. Nitekim, Körfez alanı 70 kilometre olmasına rağmen 117 kişi hayatını kaybetti. O bölge zayıf zemin. İzmir bölgesinde yaklaşık 12-13 tane aktif fay var.
DEPREM UZMANI SEMİR ÖVER ANLATTI
Hatay başta olmak üzere Adana ve Kahramanmaraş’ın olduğu Doğu Akdeniz havzasındaki fay ve deprem riskini en iyi bilen isimlerin başında İskenderun Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim üyesi Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Semir Över geliyor.
Doğma büyüme Hataylı olan Prof. Dr. Över, 7.7 büyüklüğündeki deprem, Sürgü Fayı üzerinde oluşan 7.6 büyüklüğündeki sarsıntı ile 6.4’lük Samandağ depreminden sonra sismik aktivite ve olasılıkları Milliyet’ten Mert İnan'a anlattı.
“Gerek ilk deprem gerekse büyük artçısı ikinci büyük deprem ve nispeten küçük artçıların dağılımına bakıldığında depremin kuzeye doğru ilerlediğini görüyoruz” diyen Prof. Dr. Över, şu tespitleri sıraladı:
“7.7 Büyüklüğündeki depremin odak mekanizmasına bakıldığında ilk kırılmanın Doğu Anadolu Fay Zonu’nun (DAFZ) güneyinde yer alan Pazarcık segmentinin güney ucu ile Amanos Fayının kuzey ucu arasında meydana geldiği ve kuzey doğuya doğru hareketine devam ettiği anlaşılmıştır. Deprem bölgesinden çekilen hava görüntüleri bunu doğrulayacak açıklıkta.
Depremin Pazarcık segmenti üzerinde yaklaşık 7 metrelik bir yer değiştirme gözlenmiştir. Hatay’ı etkileyen levha sınır fayı niteliğindeki 3 faydan birisi olan Amanos Fayı üzerinde biriken enerjinin bir kısmı açığa çıkmış oldu. Bu fay üzerinde geriye kalan ve açığa çıkmamış olan enerjinin beklenen büyüklükte bir deprem üretme potansiyelinden şimdilik uzak olduğu söylenebilir.”
SİSMİK BOŞLUK VAR’
Kıbrıs-Antakya Transform Fayı enerjisini geçtiğimiz gün meydana gelen 6.4 büyüklüğündeki deprem ile boşalttığnı sözlerine ekleyen Prof. Dr. Över, “Bu deprem ile fayın Samandağ tarafı kırıldı. Batı tarafı yani Kıbrıs’ın güneyi-güney batısı benzer büyüklükte bir deprem üretecek potansiyelde olduğunu söyleyebiliriz. Hatay’ı etkileyen ve henüz kırılmayan Kızıl Deniz’den itibaren kuzeye doğru Antakya’ya kadar uzanan Ölü Deniz Fayı’nın üzerinde sismik boşluk olduğunu belirtmek gerekir” dedi.
KARATAŞ FAYINDAKİ SİSMİK BOŞLUK DİKKATE ALINMALI
Adana’da birkaç aktif fayın olduğunu söyleyen Över, “Bunlardan Ceyhan Fayı 1998 yılında 6.2 büyüklüğündeki deprem üretti. Ancak aradan 22 yıl geçti ve fay enerji biriktirmeye devam ediyor. Bu fayın dışında güneybatıda Karataş’tan başlayan kuzeydoğuda Osmaniye üzerinden devam eden Karataş-Osmaniye Fayı uzun zamandır büyük bir deprem üretmedi. Bu fay üzerindeki devam eden sismik boşluk dikkate alınmalı. Adana’da olası büyük bir depremde Kıbrıs’ın kuzeyini de katacak şekilde Adana ve civarında hissedileceği, dahası zayıf binaları olumsuz yönde etkileyebileceği unutulmamalı” diye konuştu.