Gazete Emek - 29 Eylül Perşembe sabah saatleri itibarıyla Dağlık Karabağ'dan 88.780 kişi kişi Ermenistan'a giriş yaptı.
Karabağlı Ermenilerin göçü ateşkesin ardından başladı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’in “entegrasyon” açıklamasına rağmen Karabağlı Ermeniler kendilerini güvende hissetmiyor ve Ermenistan’a sığınmayı tercih ediyor.
19 Eylül’deki saldırılarda Karabağ Ermeni güçleri 200 kayıp verdi. Sivil kayıplar da var. Ermenistan’ın eski İnsan Hakları Savunucusu Arman Tatoyan, “6’sı çocuk 18 sivilin yanı sıra kadın ve yaşlılar da öldürüldü” bilgisini paylaştı. Karabağ Ermenilerinin kaybı hakkında henüz kesin rakamlara ulaşılmış değil. Karabağ makamları ulaşamadıkları bölgeler olduğunu söylüyor.
Azerbaycan ise 19 Eylül'de Karabağ'da 192 askerin hayatını kaybettiğini, 511 askerin yaralandığını duyurdu.
Aracı olmayanlar için ulaşım
Karabağ Bilgi Merkezi'nin bildirdiğine göre, Ermenistan'a taşınmak isteyen ancak kendi ulaşım araçlarına sahip olmayan siviller, Stepanakert'teki Ermenistan Oteli'nde faaliyet gösteren çalışma grubuna başvurabilir.
Önümüzdeki günlerde otobüslerle ulaşımın başlaması planlanıyor.
Bu arada Azeri yetkiililer cumartesi akşamı Stepanakert şehrinin enerji sisteminin Azerbaycan enerji sistemine bağlandığını duyurdu.
Şu ana kadar şehrin elektriği Ermenistan'dan geliyordu.
BBC Rusça binlerce Karabağlı Ermeninin, başkent Stepanakert'teki havaalanı yakınındaki çadır kampında yaşadığını yazdı. Habere göre insanlar Azerbaycan ordusunun zulmünden korkuyorlar ve yakınlarda konuşlanmış Rus barış güçlerinin korumasını ve arabuluculuğunu bekliyorlar.
Azerbaycan “savaş suçlularını” arıyor
Azerbaycan ordusu gazetecilerin sığınma güzergahını kısmen görmesine izin verdi. AFP ekibi, sınırı geçenlerin çoğunun kadın, çocuk ve yaşlı olduğunu gözledi.
AFP'ye göre 20'li ve 30'lu yaşlarındaki birkaç Ermeni erkek, Azerbaycan sınır karakolunda kimlik tespiti kontrol edildi.
Azerbaycanlı bir hükümet kaynağı AFP'ye verdiği demeçte, "Azerbaycan, Karabağ'da silahlarını bırakan Ermeni savaşçılara af uygulamayı planlıyor. Ancak Karabağ savaşları sırasında savaş suçu işleyenlerin bize teslim edilmesi gerekiyor" dedi.
Reuters muhabirinin tanıklığına göre Karabağlı sivillerin bazıları üstü açık kamyonların arkasına, bazıları da traktörlere binerek kaçtı. Dört çocuk annesi Narine Şakaryan, yolculuğun hiç yemek yiyemeden 24 saat sürdüğünü söyledi.
Ermenistan'a ulaşmayı başaran Ermeniler, ölümden, savaştan ve açlıktan kaçtıklarına dair açıklamalarda bulundu. Reuters’a göre bazıları çok sayıda ölü sivil gördüklerini söyledi.
69 yaşındaki sürücü Petya Grigoryan Pazar günü sınır kasabası Goris'te Reuters'e verdiği demeçte, "Elimizden geleni aldık ve ayrıldık. Nereye gittiğimizi bilmiyoruz. Gidecek hiçbir yerimiz yok” dedi.
Hetq.am'in haberine göre pek çok Karabağ sakini geceyi Goris'te geçirmek zorunda kalıyor ancak şehirde yer kalmadı. Birçoğu geceyi arabalarda, istasyonda (drama tiyatrosu binasında) ya da soğuk havada dışarıda geçiriyor. Yerinden edilenler arasında çok sayıda küçük çocuk, yaşlı ve hasta var.
Ermenistan Başbakanı Paşinyan Karabağlı sığınmacıları kabul edeceklerini ancak bunun “A planı” olmaması gerektiğini söylemişti.
Karabağlı yetkililer ise Karabağ’daki 120 bin kişilik Ermeni nüfusun Ermenistan’a sığınacağını belirttiler.
Karabağ lideri Samvel Şahramanyan'ın danışmanı David Babayan Reuters ajansına yaptığı açıklamada Karabağ'da yaşayan Ermenilerin Azerbaycan'ın bir parçası olarak yaşamak istemedikleri ve etnik temizlikten korktukları için Ermenistan'a gideceklerini söyledi. Babayan "Halkımız Azerbaycan'ın bir parçası olarak yaşamak istemiyor. Yüzde 99,9'u tarihi topraklarımızı terk etmeyi tercih ediyor" dedi.
(Ermenistan Kamu Radyosu, Civilnet, Reuters, BBC Azerbaycanca, BBC Rusça, AFP)
