ÖZEL HABER: ZELAL SAHİDENUR SARI
Gazete Emek - Van’da Mecit Emen tarafından kurulan reşik atölyesinde 14 kadın çalışıyor. Reşik ustası Mecit Emen, hem kültürel bir mirası yaşatma hem de kadınların istihdamının sağlanması için kurduğu atölyede Urartu figürlerinin de kullanıldığı reşikler üretiyor.
Yaklaşık bir yıldır reşik atölyesinde çalışan Tülin Kurtuluş, atölyede çalışan 14 kadından biri. Kurtuluş, reşik yapımının kültürel bir değer olduğunu ve kaybolmakla yüz yüze olduğunu söylüyor.
‘Kültürel değerlerimizi yaşatıyoruz’
Kurtuluş, reşikin kültürel bir değer olduğunu ve yaşatmak için çaba harcadıklarını söylüyor. İşlemelerin günümüze uyarlanarak yapıldığını belirten Kurtuluş, geçmiş dönmelerde yapılan reşiklerin taban kısmının deriden yapıldığını şu an kullandıkları malzemelerin ise daha dayanıklı olduğunu söylüyor.
Kurtuluş, “Eskinin üst modeli ile alt tabanını şimdiki zamana uyarlayarak insanlara sunuyoruz. Hem otantik açıdan hem de sağlamlık açısından buna dikkat ediyoruz. Eski değerlerin kaybolmaması, burada yapılıp bir başka kente gitmesi önemli. Benim elimden çıkan bir şeyin, arkadaşın elinden çıkan bir işlemenin Okyanus ötesine gitmesi gurur verici. Mesela Amerika’dan birinin buradaki çarıktan haberinin olması sevindirici,” diyor.
Reşiklerin keçi kılından yapıldığını söyleyen Kurtuluş, sağlık açısından da önemine değiniyor. Keçi kılının sağlık için doğru bir tercih olduğunu ve terleme yapmamasından dolayı mantarı önlediğini vurguluyor.
Motifler her yöreden
Geliyoruz reşik yapımına, Kurtuluş aşama aşama anlatmaya başlıyor: “Reşikler özel bir işlemden geçmiyor. Geldiği gibi kalıplar üzerinden kesiliyor. Sayalarda ayak numaraları var zaten. Ayak numarasına göre kesilip, dikimi gerçekleşiyor. Kök boyadan boyanmış iplerimiz var. Bu iplerle işlemelerimizi yapıyoruz.”
İşlenen motiflerin ise birçok kültüre ait olduğunu söyleyen Kurtuluş, “Her motifin kendi adı var. Kürt motifimiz var,Urartu motiflerimiz de var, İran motiflilerimiz de var. Hepsinin de kendine has isimleri var. Urartu Güneşi, Eli Belinde, Hayat Ağacı… Bunları işliyoruz sonrasında tabanları vurulduktan sonra ayakkabı haline geliyor,” diyor.
Atölyede çalışan kadınların uyum içinde çalıştığını belirten Kurtuluş, “Burada hep beraber reşiklerin üretimini yapıyoruz. Elimizden gelenin en güzelini yapmaya çalışıyoruz. Hem ülke ekonomisine hem de kendi evimizin ekonomisine katkıda bulunuyoruz. En önemlisi de kültürel değerlerimizin dışarıda da tanıtılmasına öncülük ediyoruz. Kültürümüzün dışarıda tanıtılması bizim için çok önemli, bu yüzden gururla yapıyoruz,” diyor.
