Gazete Emek-Pandeminin başladığı Aralık 2019'dan bu yana ölüm istatistikleri, TÜİK tarafından ilk kez paylaşıldı.TÜİK verilerine göre 2020 ve 2021'de 87 bin 334 bin insan yaşamını yitirdi. Önceki yıllardaki kaba ölüm hızı hesaplandığında yaklaşık 200 bin kişilik bir ek ölüm gerçekleştiği görüldü. TÜİK'in istatistiklerinde bu farkın neden olduğuna dair bir açıklama yok. TÜİK verileri pandemide yaşanan fazladan ölümlerin açıklanan resmi rakamların 3 katı olduğunu gösteriyor.

TÜİK verilerine göre, 2019 yılında 435 bin kişi ölürken, 2020 yılında 507 bin 938 ve 2021 yılında 565 bin 594 kişi hayatını kaybetti.

COVID-19 KAYNAKLI ÖLÜM SAYILARI
Kovid-19 kaynaklı ölüm sayısı 2020 yılında 22 bin 136 oldu. Ölenlerin 13 bin 699'unu erkekler, 8 bin 437'sini kadınlar oluşturdu. Kovid-19 kaynaklı ölümler yaş grubuna göre incelendiğinde, Kovid-19 kaynaklı ölümlerin en fazla 65-74 yaş grubunda olduğu görüldü. Bu yaş grubunda ölenlerin 4 bin 508'ini erkekler, 2 bin 546'sını kadınlar oluşturdu.

Sağlık Bakanlığı ise 2020'de Kovid-19 kaynaklı ölüm sayısını 20 bin 881 olarak açıklamıştı.

Kovid-19 kaynaklı ölüm sayısı 2021 yılında 65 bin 198 oldu. Kovid-19 nedeniyle 2021 yılında ölenlerin 35 bin 693'ünü erkekler, 29 bin 505'ini kadınlar oluşturdu. Kovid-19 kaynaklı ölümler yaş grubuna göre incelendiğinde 75-84 yaş grubunda olduğu görüldü.Kovid-19 nedeniyle 2021 yılında 75-84 yaş grubunda ölenlerin 9 bin 493'ünü erkekler, 8 bin 566'sını kadınlar oluşturdu.

Sağlık Bakanlığı’nın 2021 yılında gerçekleştiğini belirttiği koronavirüs kaynaklı ölümler 61 bin 480 olmuştu.

120 BİN KİŞİLİK FARK!
Açıklanan veriler, Sağlık Bakanlığı’nın koronavirüs salgını sürecinde ölüm sayılarını gizlediğine yönelik eleştirilerin haklı olduğuna işaret ediyor. Sağlık Bakanlığı, 2021 sonu itibariyle toplamda 82 bin 361 koronavirüs ölümü açıklamışken, son iki yılın istatistiklerinde önceki yıllara göre yaklaşık 200 bin kişilik bir "ek ölüm" gerçekleştiği görülüyor.

Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre 27 Kasım 2022 itibariyle koronavirüs kaynaklı ölümlerin sayısı 101 bin 492. 

GÜÇLÜ YAMAN: FAZLADAN ÖLÜMLER DOĞRULANDI
TÜRK Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Grubu Üyesi Güçlü Yaman, TÜİK verileri de pandemide yaşanan fazladan ölümlerin açıklanan resmi rakamların 3 katı olduğunu gösterdiğini belirtti. Pandeminin yıkıcı etkisinin en yoğun olduğu dönemde Sağlık Bakanı’nın da Meclis’te ‘TÜİK açıkladığında ölümlerin 2-3 kat fazla olduğunu göreceğiz’ dediğini hatırlatan Yaman “TÜİK verileri fazladan ölümleri doğrulamış oldu. Fazladan ölümlerin resmi kovid ölümlerinden 3 katı olduğunu göstermiş oldu” dedi.

"HERKES DEPREME ODAKLANMIŞKEN ARADA KAYNAR YAKLAŞIMI"
Yaman, depremde on binlerce insan hayatını kaybetmiş ve bunun acısı yaşanırken TÜİK’in yıllardır açıklamadığı verileri şimdi açıklamasını da eleştirerek “Herkes depreme odaklanmışken bu veriler arada kaynar yaklaşımı var. Bunu fırsat bilip açıklamışlar. Bu da ayrı bir rezillik” ifadelerini kullandı.

DSÖ VE TTB DİKKAT ÇEKMİŞTİ
Türk Tabipleri Birliği, aradaki farka dair uyarıda bulunmuş, “DSÖ, COVID-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin gerçek sayısını tahmin etmek için geliştirdiği bilimsel yönteme göre 2020 ve 2021 yıllarında Türkiye'de COVID-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısını 264 bin 41 olarak tahmin ettiğini açıklamıştır. Ancak 31 Aralık 2021 sonu itibari ile Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı COVID-19’a bağlı ölüm sayısı 82 bin 286’dir. DSÖ ile Sağlık Bakanlığı arasındaki fark 181 bin 755’dir. DSÖ’nün paylaştığı bu rakamlar TTB’nin gerçek ölüm sayılarının bakanlığın resmi verilerinin yaklaşık üç katı olduğu görüşünü ne yazık ki doğrulamaktadır” demişti.

KABA ÖLÜM HIZI ARTTI
Bin kişi başına düşen ölüm sayısını ifade eden kaba ölüm hızı, 2019 yılında binde 5,3 iken 2020 yılında binde 6,1, 2021 yılında binde 6,7 oldu. Diğer bir ifade ile 2020 yılında bin kişi başına 6,1 ölüm düşerken, 2021 yılında bin kişi başına 6,7 ölüm düştü.

Ölümler nedenlerine göre incelendiğinde, 2020 yılında %36,0 ile dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada yer aldı. Bu ölüm nedenini yüzde 15,8 ile solunum sistemi hastalıkları, yüzde 15,7 ile iyi ve kötü huylu tümörler izledi.

2021 yılında yüzde 33,4 ile dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada yer aldı. Bu ölüm nedenini yüzde 14,0 ile iyi huylu ve kötü huylu tümörler, %13,4 ile solunum sistemi hastalıkları izledi.

Ölen kişilerin 2019 yılında %54,6'sını erkekler, yüzde 45,4'ünü kadınlar oluştururken 2020 yılında ölen kişilerin yüzde 56,0'sını erkekler, yüzde 44,0'ünü kadınlar oluşturdu. 2021 yılında ölen kişilerin %54,6'sını erkekler, %45,4'ünü kadınlar oluşturdu.

2019 ARALIK'TAN SONRA İLK KEZ AÇIKLANDI
TÜİK 24 Haziran 2021’de yayımlaması gereken 2020 yılı ölüm ve ölüm nedeni istatistiklerini, "ileri bir tarihe’ ertelediğini duyurmuştu.

TÜİK 24 Haziran 2022 tarihinde yayımlanması planlanan "Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2021" haber bültenini de "istatistiklerin elde edildiği kurumların idari kayıtlarındaki çalışmaların devam etmesi" gerekçesiyle ikinci kez ertelediğini açıklamıştı.

Erteleme, koronavirüs salgını nedeniyle yaşanan ölümlerin ve veri çelişkilerinin gizlendiği şeklinde yorumlanmıştı. 

Kaynak: Evrensel 

Editör: Derya çelik