Yerel seçim sürecinin başlamasıyla birlikte bölgede gitmediğim şehir neredeyse kalmadı. Pazar günü yapılacak seçimlere sadece birkaç gün kaldı. Seçimde bölgede nasıl bir sonuç olacak herkesin merakla beklediği bu sanırım. Herkes bekliyor çünkü burada DBP'nin 2014 yılında kazandığı belediyelerin neredeyse hepsine kayyum atandı. Belediye meclisleri feshedildi.  Ankara, İstanbul, Bursa gibi yerlerde de belediye başkanlarına kayyum atandı ama belediye meclisleri toplanıp yeni bir başkan seçebildiler. Bölgede bütün belediye meclis üyelerinin de yetkileri ellerinden alındı. 

Gittiğim yerlerde adaylar ve HDP'ye daha önce oy vermiş olan seçmenler bu seçimi kayyumlara karşı bir rövanş seçimi olarak görüyor. Şimdi tek tek şehirlerden gidelim. Hangi şehirde durum nedir?

DİYARBAKIR

Diyarbakır'da belediye eş Başkanları Fırat Anlı ve Gültan Kışanak'ın görevden alınmasının ardından yerlerine Elazığ'dan getirilen Cumali Atilla kayyum olarak atandı. Daha sonra Diyarbakır belediyesinde bulunan daire başkanları, müdürler ve çalışanların birçoğu ihraç edildi. Yerlerine ise Elazığ başta olmak üzere batı illerinden çalışanlar getirildi. Dicle Kent taraflarında bazı yerlere çalışmalar yapılmış olsa da kentin geneli çok ihmal edildi. 10 Ocak çalışan gazeteciler gününde Cumali Atilla, Diyarbakır'da Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti'ni ziyaret etti. Orada kendisine birkaç soru sordum. Bir tanesi seçilmediği taktirde yeniden kayyum olarak atanırsa kabul eder mi şeklindeydi. "Hayatın ne göstereceğini bilemiyorum" dedi. Bu şekilde karşılıklı sohbet ettik. Bana sordu sen nasıl bir belediye başkanı istersin diye. Ben de tamamen kendi iradesiyle aday olan ve seçimi kazandığında da seçmenin iradesiyle giden bir başkan istiyorum dedim. "E Gültan Kışanak da kandil tarafından kayyum olarak atandı ve teröre destek verdiği için ceza aldı" dedi. Dedim ki Cumali Bey, Gültan hanımın davası devam ediyor daha, daha yargı bir karara varmamışken sizin bir hüküm vermeniz doğru mu? tabi hemen geri adım attı ve sonra şu tarihi söze imza attı: Bazı Diyarbakırlılar ile konuşuyoruz. 


Onlara yaptığımız hizmeti anlatıyoruz. Bize diyorlar ki; 'siz kapımıza kadar değil asfalt altın kaplama bile yapsanız yine size oy vermeyeceğiz'. Evet Cumali Bey'in bu cümlesi aslında çok net her şeyi anlatıyordu. Açıkçası Kayyum Cumali Atilla'da kazanamayacağını çok iyi biliyor. Onun en büyük hedefi 2014 seçimlerine göre oylarını biraz da olsa yükseltmek. Ama gözlemlediğim kadarıyla bu da imkansız. 


BDP, 2014 yerel seçimlerinde Gültan Kışanak ve Fırat Anlı ile belkide Kürt siyasi hareketinin en düşük oyu ile seçilmişlerdi. O zaman BDP yüzde 55 alırken AKP yüzde 35 almıştı. önceki dönem 2009'da Osman Baydemir 10 puan fazlalıkla yüzde 65 oy almıştı. Yine 2015 7 Haziran seçimlerinde HDP yüzde 71 gibi bir oy ile rekor kırmıştı. Son seçim olan 24 Haziran seçimlerinde de Diyarbakır'da HDP yüzde 67 oy almıştı. 

Şimdi hem kayyum atama durumu, Erdoğan ve Soylu'nun açıklamaları HDP'nin oylarını daha da artıracaktır. HDP'nin adayları Selçuk Mızraklı ve Hülya Alökmen Uyanık halkta karşılığı olan adaylar. Özelikle Selçuk Mızraklı Diyarbakır'da çok sevilen biri. HDP'nin Diyarbakır'da yüzde 65'in altına düşeceğini tahmin etmiyorum. 

Diyarbakır'da HÜDA Par'da seçime katılamayacağını açıklamıştı. İl Başkanları ile görüştüm. Çok net ifade etmese bile AKP'yi destekleyeceklerini imma etti. HÜDA Par'ın 30 bin gibi bir oyları var. Bu oy oranı da AKP'nin yüzde 25'i geçmesini sağlayamaz. 

MARDİN

Mardin'de 2014 yılında yaşanan tabloya benzer bir tablo var. HDP'nin Eş Başkan adayı yine Ahmet Türk, AKP'nin de yine Mehmet Vejdi Kahraman oldu. Ahmet Türk o dönem siyasi yasağından dolayı bağımsız olarak girmişti ve yüzde 52 oy almıştı. Mardin'de HDP'nin en çok sıkıntı yaşayacağı yer merkez ilçe olan Artuklu. Artuklu'da AKP'nin aday gösterdiği Abdulkadir Tutaşı sevilen bir isim. Kendisi ile konuştum, "kazanmayı bırakın, oylarımı yükseltmezsem kazansam dahi istifa ederim" dedi. 


Açıkçası HDP'lilerle de konuştuğumuz da çok umutlu bir hava görmedim. Ahmet Türk ile iki defa görüştüm. Kendisi bu seçimde farklı bir yöntem kullandıklarını ve çok dolaşmak yerine dijital medyayı daha çok kullanmayı tercih ettiklerini söyledi. Evet gördüm Ahmet Türk adına ilk defa twitter hesabı da açıldı. Süleyman Soylu kendisini bir kaç defa hedef göstererek çocukların sigaralarını yaktığını söylemişti. Kendisine Erdoğan ve Soylu'nun açıklamalarını sordum. "Sağolsun onlar yerimize iyi çalışıyorlar.

 Onlar konuştukça bizim oylarımız yükseliyor. Halk onların konuşmalarını gördükçe bize yönelik kızgınlığı olsa dahi bunlar yüzünden HDP'ye oy vereceğim diyor" diye konuştu. Halkın kayyum politikasına çok kızgın olduğunu söyledi. Kızıltepe'de karakola rahat girildiğini ama belediyelere girilmediğini belirtti. Mardin'de HDP'nin bu seçim yüzde 60'ın altına düşmeyeceğini düşünüyorum. 

VAN

Van'da çok ilginç bir seçim olacak. 2014 yılında yapılan seçimleri BDP'den Bekir Kaya ve Hatice Çoban kazanmıştı. BDP o zaman yüzde 53, AKP'den Osman Nuri Gülaçar ise yüzde 41 oy almıştı. AKP açısından bu oy oranı çok büyük bir başarıydı. Bu başarıyı gözardı etmeyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, adayları Osman Nuri Gülaçar'ı 24 Haziran'da milletvekili yaptı. DBP'li beledilere kayyum atanması ile birlikte Eş Başkan Bekir Kaya da cezaevine konuldu. 

Kaya'nın birçok mahkemesine katıldım. Hakkında isnat edilen suçların hiçbirinin bir geçerli tarafı yok. Ama Kaya hakkında açılan bir davada 6-7 Ekim Kobani olayları döneminde Kaya'nın belediye araçları ve itfaiyeye yangınları söndürmeme emri verildiği iddia ediliyor. Kaya bir duruşmasında, "Vali, emniyet müdürü kurum amirlerinin hepsi o esnada kaçıp gitmişken bu olaya kimse müdahale edemezken ben nasıl o olaya müdahale edebilirim ki" demişti. 

Tabi olayın ardından o dönem Van Ticaret ve Sanayi Odası olan Necdet Takva, valiliğin ve müffetişlerin hazırladığı raporda Bekir Kaya aleyhinde ifade vermiş. Yangınların söndürülmediği için esnafın büyük bir mağduriyet yaşadığını ifadesinde belirtmişti. HDP'nin büyük bir desteği ile TSO başkanı olan Takva'nın bu ifadelerinin ardından büyük tartışmalar yaşanmıştı. Takva son olarak o tutanakları okumadan imzaladığını iddia etti. 


Tabi bütün bunlar yaşanırken tak bir baktık ki o Takva AKP'nin Van adayı oldu. Hatta kendisi ile yaptığım röportajda "ben asla kaybedeceğim bir seçime girmem ve en az yüzde 60 ile kazanacağım" dedi. Tabi yaklaşık bir yıl önce kazandığı TSO seçimlerinin özgüveniyle bu açıklamaları yapıyor. HDP'ye yönelik de sürekli olarak "derin ideolojik siyaset" tanımlamasında bulunuyor. Takva gördüğüm kadarıyla AKP İl yönetimiyle çok iyi anlaşamıyor. Hatta Takva'nın HDP'li olduğu dönemlerdeki twitleri AKP içinde çok derin tartışmalar da yarattı. 


AKP il binasında bir anket yapsak sanırım çoğunluk Necdet Takva çıkmaz artık gerisini siz düşünün. HDP'den ise Milletvekili olan Bedia Özgökçe ve Mustafa Avcı aday oldular. HDP'nin bu dönem Van'da aşiret dengesini çok iyi gözettiğini gördüm. Bazı ilçelerde ciddi tartışmalar olsa da HDP'nin oylarının Mardin gibi yüzde 60'ın altında düşmeyeceğini düşünüyorum. Van'da HDP açısından biraz da olsa sıkıntı olabileceğini düşündüğüm ilçeler ise Gürpınar, Bahçesaray, İpekyolu ve Edremit. 

Bu 3 büyükşehiri daha detaylı bir şekilde anlattım. Diğer gittiğim şehirlerden de kısaca bahsetmek istiyorum. 

DERSİM

Dersim'de bu dönem oldukça çekişmeli geçecek. Daha çok HDP ve CHP arasında geçiyordu ancak bu dönem SMF'nin adayı Ovacık Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu da Dersim'de aday. AKP'nin olmadığı Dersim'de HDP mi, CHP'mi, Maçoğlu mu kazanacak büyük merak konusu. HDP'nin Dersim'de şöyle bi dezavantajı var; merkezde çoğunluğu HDP seçmeni olan 3 bine yakın kişi muhtarlar tarafından kayıtları köylere alındı. Bu durum HDP açısından bir dezavantaj. 


Sokakta insanlarla konuştuğumuzda çoğunluk yine HDP diyor. Maçoğlu'nun da ulusal bir popülerliği var. Ulusal bir çok televizyona katılarak çalışmalarını anlattı. Bazı HDP'liler ise "nasıl olsa yine kayyum atanacak en azından Maçoğlu bize çok uzak değil" dedi.  HDP'nin İstanbul Milletvekili Dilşat Canbaz da Maçoğlu'na destek veriyor. Açıkçası sonucunu çok net olarak kestiremediğim tek yer Dersim diyebilirim. 

MUŞ

Muş, daha önce HDP ve geleneğindeki partilerin hiç kazanamadığı bir yer. Türkiye'de yoksulluk oranının da en yüksek olduğu şehirlerin başında geliyor. Genel seçimlerde, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde HDP'ye oy veriliyor ama belediye seçimlerinde HDP'ye oy verilmiyor. 2014 yerel seçimlerinde AKP yüzde 48,5 HDP ise yüzde 40 oy almıştı. arada 3 bin oy farkı vardı. 7 Haziran'da HDP yüzde 71, 2014 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Demirtaş yüzde 61, 2015 1 Kasım seçimlerinde HDP yüzde 61, 24 Haziran seçimlerinde de HDP yüzde 55 oy almıştı. Bu dönem deneyimli siyasetçi Sırrı Sakkık memleketi Muş'a aday oldu. 


AKP'nin adayı da mevcut belediye başkanı. AKP'nin adayı ile konuştuğumuzda HDP'liler için seçimden seçime geliyorlar dedi. Sırrı Sakkık ile konuştuğumuzda ise bütün partiler ve ittifaklar bize karşı birleşti. Vali, kurum müdürleri bize karşı birleşti diyor. Muş'ta HDP'li Eş Başkan'ın adı ve fotoğrafı hiçbir afişte, pano da yok. Sırrı beye sordum niye Eş Başkan yok diye. Dedi ki; "Bize eş başkan üzerinden vuruyorlardı. İşte Sırrı kazancak sonra belediyeyi Eş Başkan'a bırakıp gidecek. Biz de buna önlem almaya çalışıyoruz. 

Biz kazanacağız ve burada kalıp Muş'u yöneteceğiz" dedi. Sokakta insanlarla konuştuğumuzda çoğunluğun AKP dediğini gördüm. Tabi bir de MHP'nin sonradan çektiği ve bağımsız adayılığını bırakan Şerafettin Yatçi var. O da Devlet Bahçeli'ye kızarak bağımsız aday oldu. Daha önceki dönemlerde Muş'ta belediye başkanlığı da yapmış olan Yatçi'nin alacağı oy da HDP'nin kazanıp kazanmayacağını belirler. Ben Muş'ta HDP açısından seçimi sıkıntılı görüyorum. 

BATMAN

HDP'nin güçlü olduğu yerlerden biri de Batman. 2014 yerel seçimlerinde HDP BAtman'da yüzde 56 oy alırken AKP yüzde 31 oy almıştı. 24 Haziran seçimlerinde ise HDP yüzde 64 AKP ise yüzde 24 oy aldı. Halk ile konuştuğumuzda hem kayyumlara hem de ekonomik krize yönelik büyük bir tepki vardı. "Bizden alınanı geri alacağız" dediler. Önceki Belediye Başkanı Sabri Özdemir'in yeniden adaylığı YSK tarafından iptal edildi. 

Batman Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Arif Arslan sandığa gitmeyeceklerin sayısının artabileceğini söyledi. Önceki seçimde 60 bin kişinin sandığa gitmediğini belirten Arslan, "Bu seçimde sandığa gitmeyenlerin sayısı 90 bini 100 bini bulabilir" dedi. Batman'da aday çıkarmayan HÜDA Par'ın da yüzde 8-9'luk oyu AKP'ye geçebilir. Bütün bunlara rağmen HDP'nin Batman'da sıkıntı yaşayacağını zannetmiyorum. En az yüzde 56-57 ile seçimi HDP alır.

SİİRT

Siirt'te de kararsızların oranı çok yüksek. Sokakta konuştuklarımızın bir çoğu kararsız olduğunu söyledi. İşsizlik oranının da çok yüksek olduğu Siirt'e belediyenin de çalışmadığı en sık vurgulananlar arasında. Sokaktakilerin birçoğu AKP ile HDP arasında geçen seçimin sonucunu kararsızların belirleyeceğini söylüyor. AKP Siirt Belediye Başkan Adayı Ali İlbaş, Emine Erdoğan'ın Siirtli olmasının kendilerine büyük bir avantaj sağladığını düşünüyor. Bu yüzden Erdoğan'ın Siirt'i çok istediğini söyledi. 

HDP'nin Eş Başkan Adayı Berivan Helen Işık ise halkın kayyuma büyük bir öfke duyduğunu ve bunun kendilerine oy olarak geri döneceğini ifade etti. Tuncer Bakırhan'ın görevden alınması büyük bir kızgınlığa neden olmuş. 2014 Yerel seçimlerinde HDP yüzde 49 AKP ise yüzde 42 oy almıştı. 24 Haziran seçimlerinde ise HDP yüzde 51, AKP yüzde 39 oy almıştı. Gördüğüm kadarıyla Siirt'te kararsızların oyu Batman'da olduğu gibi çok yüksek. Ama Erdoğan ve Soylu'nun son zamanlardaki "Kürdistan'a defolun gidin" açıklamalarından sonra bu kararsızların da HDP'ye oy vereceğini düşünüyorum. Siirt'te HDP'nin oy oranı yüzde 55'in altına düşmez. 

Bu kentler son zamanlarda gittiğim ve seçim nabzını tuttuğum yerler. HDP'nin sıkıntı yaşabileceği yerleri Muş, Bitlis, Bingöl olarak görüyorum. Bu şehirler dışında HDP bölgedeki hiçbir yerde sıkıntı yaşamaz. İlçe Belediye sayılarını en az 20 artırır. AKP-MHP ittifakı, Kayyumlar ve Erdoğan ile Süleyman Soylu'nun son zamanlardaki Kürtler'e yönelik açıklamalarını birçok AKP'li bile kabul etmiyor. Onlarla konuştuğumuzda bazıları "Defolun Kürdistan'a gidin" açıklamasının asla kabul edilemez olduğunu düşünüyor. HDP'ye yeniden kayyum atanabilir mi atanamaz mı diye düşünmeden çok büyük bir oranla insanlar yeniden belediyeleri HDP'ye teslim edecek. Özelikle Newroz kutlamalarında başta Diyarbakır ve Van olmak üzere halkın kitlesel olarak alanlara akması da korku politikasının çok işe yaramadığını gösterdi.